Δεν ξέρω αν μπορεί μέσα από τις συγκρίσεις να βγουν συμπεράσματα.Πάντα και σε όλες τις εποχές όλες οι αλλαγές έχουν τα υπέρ και τα κατά τους.Αυτό που μετράει είναι να αποφεύγονται τα λάθη του παρελθόντος όπου υπάρχουν ,αλλά ταυτόχρονα να διδασκόμαστε και από αυτά.
Ένα είναι σίγουρο όμως .Τα σχολικά μας χρόνια είναι και θα είναι ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μας,που ούτε ξεχνιέται ούτε ξεπερνιέται,ούτε σβήνεται.Απλά το ζεις και το θυμάσαι για πάντα.
Φωτογραφίες Μεγανησιωτών μαθητών (δεκαετίες 50-60-70)
Σχολείο τότε και τώρα.
Τώρα οι εκπαιδευτικοί είναι διαφορετικοί,όχι απαραίτητα καλύτεροι η χειρότεροι.
Τα παιδιά έβλεπαν δάσκαλο κι έτρεχαν να κρυφτούν από φόβο ,σήμερα ούτε καν του μιλάνε στο δρόμο.
Τότε τα βιβλία μας τα αγαπούσαμε,τα προσέχαμε, τώρα σχεδόν δεν τα ανοίγουν γιατί οι σημειώσεις και το Ίντερνετ είναι πιο κατανοητά.
Τότε δεν υπήρχαν Σαββατοκύριακα γιατί τα Σάββατα κάναμε ακόμα σχολείο και τις Κυριακές ήμασταν υποχρεωμένοι τα πρωινά να πάμε εκκλησία, και το μεσημέρι Κατηχητικό.
Τότε το πρωινό ξύπνημα ήταν πιο εύκολο,ίσως γιατί κοιμόμασταν νωρίς.Τώρα οι υποχρεώσεις των παιδιών τελειώνουν αργά το βράδυ.
Το μάθημα ήταν ευχάριστο και κατανοητό στα παιδιά,τώρα για να καταλάβεις μια άσκηση πρέπει να ανοίξεις βοηθήματα.
Τότε οι γονείς μας δεν ήξεραν γράμματα για να μας βοηθήσουν ,τώρα χωρίς βοήθεια δεν γίνεται τίποτα.
δημ.σχολείο Βαθέως.
Τότε υπήρχε η Έκθεση,τώρα έγινε Σκέφτομαι και γράφω.Η Πατριδογνωσία Μελέτη περιβάλλοντος και η Γυμναστική Φυσική Αγωγή. Η Χειροτεχνία και η Ιχνογραφία Ευέλικτη Ζώνη.
Τότε τα σχολεία ήταν κάπως έτσι
Σήμερα τα σχολεία είναι πολύχρωμα πολυώροφα ορθογώνια κτίρια με προστατευτικά κάγκελα γύρω του.
Και οι αίθουσες μας φαίνονταν τεράστιες ,με ξύλινα θρανία διθέσια,και για έδρα ένα τραπέζι και μια καρέκλα κοινή.Ο πίνακας βαμμένος πράσινη λαδομπογιά με ένα ξύλινο πλαίσιο γύρω γύρω.Στο κάτω πλαίσιο το σφουγγάρι και οι κιμωλίες έτοιμες για χρήση.Μαρτύριο τόσο για κάποιους δάσκαλους που είχαν αλλεργία όσο και για κάποιους μαθητές που δεν άντεχαν την σκόνη και το ανατριχιαστικό της »τρίξιμο».
Σήμερα οι πίνακες είναι μια άσπρη επιφάνεια και οι κιμωλίες έγιναν μαρκαδόροι.
Σήμερα οι αίθουσες μικραίνουν και ο εξοπλισμός τους γίνεται με άνετα μονοθέσια καθίσματα και κατάλληλο φωτισμό. Τα πορτρέτα των ηρώων του 21 και η προτομή του Μ.Αλέξανδρου σε πολλά σχολεία υπάρχουν ακόμα στα πιο σύγχρονα έχουν αντικατασταθεί με ιντερνετικές φωτογραφίες και πίνακες ζωγραφικής η αφίσες με κοινωνικά μηνύματα.
‘Οταν χτυπούσε το κουδούνι για έξω ούτε λόγος για κοπάνα.Φαγητό στο καλαθάκι από το πρωί–το αποκαλούσαμε μάλιστα και »πρωινό»- και όταν έβρεχε καμιά τηγανίτα που μας έφερνε η μάνα ,από το σύρμα του Κανούλια. Πηγαίναμε και στου Πάκη που και που για σαλάμι. Τώρα σχεδόν κάθε σχολείο έχει μέσα κυλικείο.
(Φωτογραφίες με Μεγανησιώτες μαθητές δεκαετίες 70-80-90 )
Στο προαύλιο έβλεπες παρέες αγοριών να παίζουν, και τα κορίτσια να φέρνουν βόλτα τον αυλόγυρο κρατώντας αγκαζέ η μια την άλλη λέγοντας μυστικά, κουτσομπολιά η ακόμα και τα μαθήματα σε όποια δεν ήταν καλά διαβασμένη.
Σήμερα στα διαλείμματα τα παιδιά ανταλλάσσουν mms με τα κινητά τους.
Απουσίες μόνο για λόγους υγείας και όλες δικαιολογημένες,και ο απουσιολόγος φόβος και τρόμος πάντα σε ετοιμότητα.
Σήμερα μάλλον πρέπει να τον κάνουμε »κολλητό».
Τα κορίτσια χορεύαμε χορούς παραδοσιακούς και τραγούδια από το ανθολόγιο.
»Του Λεωνίδα το Σπαθί»
Μες του Μαγιού τις Μυρωδιές» και άλλα.Τα κορίτσια της Έκτης στο τέλος της χρονιάς χόρευαν πάντα το»Μισεύω και τα μάτια μου,δακρύζουν λυπημένα…»Σήμερα οι χοροί είναι ξενόγλωσσοι η και γίνονται σε χορούς των σχολείων για να βγάλουν τα έξοδα της πενταήμερης.
Τα παιχνίδια μας ήταν κι αυτά παραδοσιακά. Ντάνα σχοινάκι και Πινακωτή. Σήμερα παίζουν όλοι στο κινητό.
Οι εκδρομές μας ήταν ξεχωριστές.Και μόνο μέσα στο νησί.Οι ολοήμερες ξεκίνησαν από το 1981-82 και αργότερα οι πενταήμερες στο λύκειο. Οι παλιοί δάσκαλο συνδύαζαν την εκδρομή με εθελοντικές και περιβαλλοντικές δραστηριότητες
Τώρα οι περίπατοι είναι απλά μια ευκαιρία για να γλυτώσουν μάθημα.
Οι σχολικές γιορτές ,θεαματικές και εμείς αγχωμένοι λες και επρόκειτο για την παράσταση της ζωής μας.Μέρες προετοιμασίας για πρόβες και στολισμό της αίθουσας.
Τώρα τα ποιήματα διαβάζονται από μέσα και οι παρελάσεις είναι απλά μιά τυπική διαδικασία.
Τότε με τον δάσκαλο δεν ανταλλάσσαμε ούτε ματιά, τώρα μπορούμε να είμαστε και φίλοι.
Και φυσικά ούτε λόγος για extra μαθήματα ,φροντιστήρια και ιδιαίτερα. Σήμερα απλά επιβάλλεται.
Τα βιβλία μας όμορφα με έντονα χρώματα,και τα τετράδια μας περιποιημένα και ατσαλάκωτα. Τετράδιο με κουτάκια,και μισό μισό για την αντιγραφή.Όλα μπλε..Και στις ετικέτες καλογραμμένα τα ονόματά μας .γραμμένες.Σήμερα είναι πιο όμορφα τα τετράδια από τα βιβλία που λιγοστεύουν σιγά σιγά και τη θέση τους παίρνουν οι φωτοτυπίες.
Αναγνωστικά
Βιβλία αριθμητικής
Ανθολόγιο
Και η διακριτική φορεσιά.Ποδιές για τα κορίτσια. Μπλέ με τσέπες και γυακαδάκι πλεχτό λευκό.Θυμάμαι οι καλύτερες αλλά ακριβές ήταν του Τσεκλένη. Σήμερα τα παιδιά φοράνε nike και adidas, και τα ρούχα είναι όλα επώνυμα Και ο ανταγωνισμός σε πολλές περιπτώσεις τελειώνει εκεί…
Μετά το χτύπημα του κουδουνιού κάναμε όλοι προσευχή.Σαν καλοί χριστιανοί ζητούσαμε την ευλογία του Θεού μας για να κυλήσει η μέρα μας καλά. Σήμερα» αναγκάζονται» και προσεύχονται μαζί και μαθητές που πιστεύουν σε άλλο Θεό.
Οι τσάντες όλες στο ίδιο σχήμα .Ορθογώνιες αλλά κυρίως ελαφριές. Σήμερα η μια διαφορετική από την άλλη και ασήκωτες. Ένα παιδί της πρώτης δεν μπορεί πια να την πάρει στα χέρια γιαυτό και όλες έχουν ροδάκια. Να δείτε πως τις σέρνουν στο πλακόστρωτο…….
Βιβλία Θρησκευτικών
Εμείς είχαμε και φυτολόγιο.Σκορπίζαμε στα χωράφια και ψάχναμε φυτά. Όλοι μας όμως κυνηγούσαμε το τετράφυλλο τριφύλλι. Δεν θυμάμαι αν τόχαμε βρει ποτέ…Τώρα οι εργασίες γίνονται όλες με ένα κλικ.
Βιβλία ζωολογίας
Βιβλία Ιστορίας
Μάθαινες για τον κόσμο μόνο μέσα από εικόνες, και για να κατανοήσεις καλύτερα τους άγνωστους τόπους έπρεπε να φτιάξεις χάρτη.Πολιτικό και γεωφυσικό που είχε και μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ώρες σου έπαιρνε να ζωγραφίσεις τα βουνά τις πεδιάδες τα ποτάμια. Έπρεπε να ξέρεις απέξω όλες τις πρωτεύουσες των κρατών.Τώρα σε μια στιγμή είσαι στην άλλη άκρη του κόσμου και έχεις μάθει τα πάντα.
Βιβλία Γεωγραφίας
Βιβλία Φυσικής-Χημείας
Το χειροκίνητο κουδούνι που εκτός από τον επιστάτη που διέθεταν μερικά σχολεία—είχαμε και εμείς για κάποια χρόνια τον μπάρμπα Σωκράτη— το κούναγαν απειλητικά και οι δάσκαλοι καλώντας μας στη αίθουσα. Ύστερα αντικαταστάθηκε από το ηλεκτρικό και χρειάζονταν απλά ένα παρατεταμένο πάτημα στο κουμπί και αργότερα από το αυτόματο που ρυθμίζεται και χτυπάει μόνο του. Η καλύτερη στιγμή του σχολείου.
Βιβλία Γραμματικής
Απαραίτητο βοήθημα η εγκυκλοπαίδεια. Σίγουρα υπάρχει ακόμα σε πολλά σπίτια.Ψάχναμε την γνώση και την πληροφορία στην Δομή Στην Υδρία και σε άλλες. Και γράφαμε στο πρόχειρο μετά αυτά που βρίσκαμε.΄Και οι δικοί μας πλήρωναν δόσεις κάθε μήνα γιατί ήταν πανάκριβες.Τώρα πληρώνουμε δόσεις υπολογιστών που είναι πιο εύκολοι στην αναζήτηση και καλύπτουν όλα τα θέματα.
Εξωσχολικά βιβλία
Κάθε Κυριακή ο παπάς μας μετά την κατήχηση μας χάριζε την Ζωή Του Παιδιού. Αγαπημένη σελίδα η τελευταία που είχε τα ανέκδοτα με τον Τοτό.
Τώρα οι ξανθές έκαναν τον Τοτό να φαίνεται πολύ σοβαρός για τα γούστα των παιδιών .
Και ότι μας δίδασκαν και ότι έλεγαν τα βιβλία ήταν νόμος.Δεν χωρούσε αμφισβήτηση. Έτσι ήταν και τέλειωσε.Σήμερα μπορείς στην τάξη να συζητήσεις τον προβληματισμό σου ,και να εκφράσεις ακόμα και την διαφωνία σου. Αρκεί να έχεις επιχειρήματα. Εξάλλου τότε υπήρχε μόνο το σχολείο σαν μοναδική πηγή γνώσης.Τώρα η γνώση έρχεται από παντού.
Οι δάσκαλοι μας επιβλητικοί αυστηροί και σοβαροί.Δεν ξέρω γιατί δεν μπορώ να θυμηθώ το γέλιο τους Συνέχεια του ενός χεριού τους η κιμωλία και του άλλου το σφουγγάρι.Συνέχεια αυτών η βέργα(βίτσα).Στην εικόνα της οποίας τρέμαμε όλοι. Μερικοί πιο τολμηροί προκαλώντας και την μοίρα τους φρόντιζαν να την προμηθεύουν στο δάσκαλο ,ο οποίος σχεδόν πάντα την δοκίμαζε πάνω τους. Και οι υπόλοιποι παραδειγματιζόμασταν και λυπόμαστε, κλαίγαμε θυμώναμε σιωπηλά πάντα, για το ξύλο που έτρωγε ο άτακτος ή αδιάβαστος συμμαθητής,φίλος,αδελφός μας.Δεν σου επιτρέπονταν οι συναισθηματισμοί, αν σε έβλεπαν να κλαις θα είχες τη ίδια μοίρα.
Σήμερα οι δάσκαλοι χαμογελούν,συζητούν,μιλούν στα παιδιά και εκείνα μπορούν να τους κοιτούν στα μάτια, πολλές φορές εκμεταλλεύοντας το κιόλας. Τώρα τα παιδιά έχουν όλα τα δίκια και ο δάσκαλος ακόμα και για μια παρατήρηση –ανάλογα με τον τρόπο ή το ύφος του-μπορεί να μπλέξει άσχημα .
Τότε και οι γονείς μας ήταν διαφορετικοί.Πρώτα ήθελαν σωστούς ανθρώπους και μετά επιστήμονες.Είχαν απόλυτη εμπιστοσύνη στο δάσκαλο,στο σχολείο και στο σύστημα χωρίς να ανησυχούν ιδιαίτερα για την επαγγελματική μας αποκατάσταση.Ειδικά για τα κορίτσια,ούτε λόγος.Να μάθουν να διαβάζουν και να γράφουν μόνο.»Να μην είναι λούτες» όπως έλεγαν.Τα αγόρια αν δεν σπουδάζανε θα πήγαιναν στα καράβια.Δεν είχανε πολλές απαιτήσεις από μας ούτε μεγάλα όνειρα.Τους έφτανε μόνο η ζωή μας να ναι απλά καλύτερη από την δική τους.Αν σπουδάζαμε κιόλας ,ε! τότε καμάρωναν και έλεγαν »Ο γιος μου -κόρη μου είναι γραμματιζούμενος».
Τώρα οι γονείς ανησυχούμε περισσότερο από τα παιδιά. Έχουμε περισσότερες απαιτήσεις,και κάνουμε μεγαλύτερα όνειρα γι αυτά.
Πάμε μαζί τους σχολείο τα πρωινά,τους κουβαλάμε τα φαγητά στα ολοήμερα,διαβάζουμε μαζί τους τα απογεύματα,κάνουμε εξωσχολικές δραστηριότητες, πηγαινοερχόμαστε μαζί στα φροντιστήρια,και δίνουμε μαζί πανελλήνιες.Χωρίς απαραίτητα να είναι και το σώμα μας μαζί τους ,μιας και όλοι σχεδόν δουλεύουμε όλη μέρα . Πίεση,άγχος,όνειρα,αγώνας.Και όλα αυτά από φόβο.Γιατί τότε οι γονείς δεν είχαν τις φοβίες που έχουν σήμερα για τα παιδιά τους. Ίσως επειδή έχουν αλλάξει πολλά .Τότε το Μέλλον το όριζες το μάντευες,τώρα απλά πολεμάς και ελπίζεις.
Και τα παιδιά σήμερα μαζεύουν Πτυχία, Μάστερ, Μεταπτυχιακά, Διπλώματα ξένων γλωσσών.Χαρτιά,που θα τους δώσουν παραπάνω ελπίδες για μια δουλειά 750 ευρώ. Αρκούσε μόνο το απολυτήριο του Γυμνασίου η του Λυκείου. Με το πτυχίο δε, είχαν εξασφαλίσει το μέλλον.
Οι γονείς δεν μίλαγαν τότε με τα παιδιά τους.Δεν μπορούσαν να διαβάζουν την ψυχή και ούτε κουβέντα φυσικά για φλερτ. Η λέξη εφηβεία απλά ήταν άγνωστη κι,όταν τα παιδιά μπαίνανε σε αυτή και είχαν τα συμπτώματα, απλά κάναν κακές παρέες η κάποιος τα λόγιαζε.
Σήμερα οι γονείς ξέρουν, απλά δεν έχουν χρόνο…
Στο τέλος της σχολικής χρονιάς κλείναμε με γυμναστικές επιδείξεις, θεατρικά σκετς που μετέτρεπαν την λήξη του σχ. έτους σε γιορτή. Σήμερα την τελευταία μέρα τα μεγαλύτερα παιδιά παίρνουν μαζί τους μια δεύτερη αλλαξιά,και μπόλικες σακούλες για μπουγέλωμα, και οι γιορτές περιορίζονται στις μικρότερες τάξεις.
Και τα χρόνια περνάνε και τα παιδιά μεγαλώνουν και γίνονται τα ίδια γονείς.Και οι δάσκαλοι μεγαλώνουν και όταν έρθει η ώρα να »βγουν» από την τάξη γεμάτοι συγκίνηση κοιτάνε πίσω στα θρανία για να μετρήσουν σε πόσα και πόσα παιδικά ματάκια »έδωσαν » φως. Πόσες γενιές παιδιών έμαθαν να ανεβοκατεβαίνουν 5-5. Άλλοι φεύγουν γεμάτοι και ήσυχοι,άλλοι κλείνουν γρήγορα την πόρτα της αίθουσας πίσω τους.Αναπόφευκτος απολογισμός ζωής.
Άλλα παιδιά σπούδασαν, άλλα πάλι όχι. Έχει βρει το καθένα το δρόμο του. Ένα όμως είναι σίγουρο. Ότι μεγάλωσαν με ήθος ,αρχές και σεβασμό.Μα πάνω από όλα με ανοιχτούς όλους τους δρόμους.Σήμερα τα παιδιά εξακολουθούν να μεγαλώνουν έτσι αλλά ο δρόμος τους τώρα πια έχει πολλά εμπόδια.
Κάποια νοσταλγούν ακόμα το χτύπημα του κουδουνιού,και θα θελαν να γυρίσουν πάλι στα θρανία. Άλλα δεν περνάνε καν απ έξω. Όλα όμως είχαν και έχουν δικαίωμα στη μόρφωση και εμείς—κράτος,σχολείο,γονείς,κοινωνία–είμαστε υποχρεωμένοι να τα στηρίξουμε.Κι αν αλλάζουν οι εποχές και τα συστήματα,εμείς ας φροντίσουμε να κρατάμε τα όνειρά τους ζωντανά ,χρωματιστά και όμορφα.Κι αυτά θα βρουν τον τρόπο να τα πραγματοποιήσουν.
Αρκεί να είναι τα …δικά τους όνειρα .
[Θα τολμήσω να αφιερώσω αυτό το άρθρο ,σε έναν Μεγανησιώτη δάσκαλο που πέρασε τα περισσότερα
χρόνια της ζωής του στο σχολείο Μεγανησίου–ξεκίνησε και τελειώνει εδώ φέτος –και δίδαξε πολλές γενιές παιδιών,–μαζί και την δικιά μου– Με την ευκαιρία της» αποχώρησής του από την αίθουσα »,λόγω σύνταξης. Τον Αντώνη Κατωπόδη και να ευχηθώ να μην σβήσουν ποτέ οι αναμνήσεις του από την τάξη.Καλή ξεκούραση Κύριε Αντώνη….
Και σε όλους τους Μεγανησιώτες ,δάσκαλους και καθηγητές που έμαθαν,μαθαίνουν,και θα μάθουν στο μέλλον τα παιδιά μας ,τα Μεγανησιωτόπουλα ,εκτός από γράμματα ,πώς να είναι Άνθρωποι πάνω από όλα.
Γιατί όπως μου έλεγε πάντα και ένας πολύ μεγάλος Δάσκαλος Μεγανησιώτης ο μπάρμπα Κώστας ο Αργύρης- [Νινος]…..
Καλύτερα ένας ευτυχισμένος άνθρωπος χωρίς πτυχία,παρά ένας πτυχιούχος χωρίς ευτυχία.
:https://meganisinews.wordpress.com/2010/05/01/σχολείο-οπως-παλια/comment-page-1/
Meganisi Life 